Bijeenkomst werkgroep Oral History
Datum: 25 januari
Locatie: Universiteit van Amsterdam, Universiteitsbibliotheek – Potgieterzaal
Tijd: 15.00 – 17.00, aansluitend borrel
Registratie is gewenst, stuur een email naar L.vanHelvoort@uva.nl
Op vrijdag 25 januari organiseert de werkgroep oral history van het Huizinga Instituut een bijeenkomst over taboes bij het oproepen en verwerken van persoonlijke herinneringen aan het verleden.
Voorafgaand aan het contact met onze gesprekspartners, tijdens de gesprekken en na afloop bij de verwerking van de vertelling, kan de interviewer geconfronteerd worden met omstreden, veelal pijnlijke uitspraken over gebeurtenissen in het leven van de gesprekspartner. Soms realiseren onze gesprekspartners zich niet dat zij zichzelf en/of anderen in een ‘kwaad’ daglicht stellen, soms blijkt uit andere bronnen dat ze zich heel goed de gevoelige gebeurtenis herinneren, maar er voor kiezen daarover te zwijgen. Het komt ook voor dat ze zich achteraf ‘verraden’ voelen wanneer zij de verwerking van hun uitspraken onder ogen krijgen. Hoe gaan onderzoekers die Oral History bedrijven daarmee om? Wanneer en op welke manier plaatsen we omstreden uitspraken of opmerkelijk stilzwijgen in een context waarbinnen we recht doen aan de gevoelens en ervaringen van onze gesprekspartners in het verleden, zonder dat we pijnlijke conclusies daarover vanuit ons hedendaags perspectief uit de weg gaan? Zijn daar richtlijnen over te geven?
Sprekers die middag zijn:
Barbara Henkes, verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen met als aandachtsgebied geschiedenis van de politieke cultuur. De titel van haar voordracht is Shame and scandal in the family; complicaties bij het oproepen van herinneringen binnen familieverband’ .
Families zijn complexe eenheden waarbinnen spanningen welig tieren. Met die spanningen krijgen ook oral historians te maken als zij zich wagen aan het oproepen en analyseren van herinneringen aan het leven in familieverband. ‘Familiegeheimen’ spelen door in wat wel of niet wordt verteld. Het kan ook zijn dat ze door de een onthuld worden, terwijl anderen daarover zwijgen. Wanneer kunnen we spanningen en ‘taboes’ binnen de familie productief maken voor ons onderzoek en wanneer kunnen we ze beter negeren? En als het productief kan zijn: hoe pakken we het dan aan? Uiteraard hangt dat nauw samen met de vraagstelling waarmee we ons mengen in het familieverleden. In deze bijeenkomst wil ik graag hierover een discussie entameren aan de hand van enkele voorbeelden uit mijn onderzoek naar Nederlandse migranten in Zuid-Afrika onder Apartheid.
Nicole Immler, free researcher located at Utrecht, working on the mediation of memory processes in society and in families, and the relations between memory, culture and identity. The lecture will be about Silences in the family, about the manifold meanings of silence in trans-generational dialogues.
How to deal with the ‘secret’ of a life story, told after the interview and in trust? This lecture deals with aspects of life stories that people do not allow themselves to tell on tape. By analyzing the difference between what is said and what is not talked about, the relation between dominant discourses and personal experiences will be explored. In contrast we will look at cases where presumed taboos became the main narrative of a person or a family. In my talk I will present – from interviews with victims of National Socialism and their families – several examples of taboos. These will be discussed in the context of the phenomenon of silence from the perspective of the researcher.