Select Page

Promotie – Robert-Jan Wille

Vrijdag 11 september 2015 om 12u30 te Nijmegen.

Op 11 september 2015 om 12u30 hoopt Robert-Jan Wille te promoveren op zijn proefschrift getiteld De Stationisten. Laboratoriumbiologie, imperialisme en de lobby voor nationale wetenschapspolitiek, 1871-1909. De verdediging vindt plaats in de aula van de Radboud Universiteit, Comeniuslaan 2, Nijmegen.

Dit proefschrift gaat over de interactie tussen staat, wetenschap, imperialisme en nationalisme rond het einde van de negentiende eeuw. Hoofdrolspelers zijn de laboratoriumbiologen Pieter Harting (1812-1885), Ambrosius Hubrecht (1853-1915), Paulus Hoek (1851-1914) en Melchior Treub (1851-1910). Deze academici waren rond 1870 verbonden aan de universiteiten van Utrecht en Leiden, waar aan de vooravond van de Frans-Duitse Oorlog nieuwe botanische en zoölogische laboratoria waren opgericht. Onder leiding van evolutionaire biologen als Harting bestudeerden hier Hubrecht, Hoek en Treub met behulp van gemoderniseerde microscopen voor het eerst structureel de ontwikkeling en evolutie van cellen, embryo’s, vissen, ongewervelden en primitieve planten. Geïnspireerd door Darwin wilden deze wetenschappers na hun studietijd het laboratoriumonderzoek combineren met veldonderzoek. Nadat diverse Nederlandse academici een bezoek aan het in 1872 opgerichte internationale zoölogische station van Napels hadden gebracht, begonnen de biologen campagne te voeren voor de oprichting van nationale onderzoeksstations in de natuur, zowel aan de Nederlandse kust als in de bossen en plantages van Nederlands-Indië. Zij riepen hiervoor actief de financiële en morele steun in van de Nederlandse en de Indische overheid. Maar de staat wilde er wel wat voor terug: een nieuwe economische biologie die inzetbaar was voor nationale, koloniale en internationale politiek.