Select Page

Workshop ‘Het verleden informeert de toekomst: hoe kunnen we een volgende gezondheidscrisis voorkomen?’

In deze workshop krijgen deelnemers inzicht in de vele dimensies van preventief gezondheidsbeleid en leren zij die geïntegreerde visie te verwerken in een beleidsadvies.

Tijdens een van de eerste persconferenties naar aanleiding van de coronapandemie gaf premier Rutte het roer in handen van Jaap van Dissel, directeur Infectieziektenbestrijding van het RIVM. Gedurende de pandemie werd echter overduidelijk dat een pandemie niet alleen op strikt biomedisch-technocratische wijze tegemoet kan worden getreden. Daarnaast dient rekening te worden gehouden met factoren van sociaal-culturele en psychologische aard. Nu Covid-19 lijkt te zijn geweken bereidt men zich voor op een volgende pandemie. Eind 2021 besloot de Tweede Kamer tot het organiseren van een parlementaire enquête. Doel van het onderzoek is te komen tot ‘waarheidsvinding met betrekking tot de gebeurtenissen tijdens de coronacrisis en daaruit lessen te trekken voor de toekomst, om zo beter voorbereid te zijn op een eventuele volgende gezondheidscrisis’. Het bijzondere aan de werkwijze van de commissie is dat niet alleen biomedische experts worden gehoord, maar tevens geestes- en sociale wetenschappers.

Van historische zijde werd opgemerkt dat de enquête te eenzijdig lijkt te zijn gericht op adequaat handelen tijdens een volgende gezondheidscrisis, terwijl het even nuttig is om te proberen die te voorkomen. Daartoe werden vier aanbevelingen gedaan, die tijdens het symposium verder zullen worden uitgewerkt in vier korte lezingen waarin de culturele, de politieke en de sociaal-economische dimensies van een pandemie worden belicht. In een vijfde presentatie reflecteert de themadirecteur medische zaken van het landelijke Pandemic Preparedness Center op de presentaties. Na het symposium zal het besprokene worden verwerkt tot een beleidsadvies aan de Tweede Kamer (i.c., de parlementaire enquêtecommissie).

De workshop staat open voor de leden van het Huizinga netwerk History, Health and Healing, alsook voor RMA-studenten en promovendi in de geesteswetenschappen. Bij wijze van voorbereiding wordt een bijeenkomst georganiseerd, waar de rationale van het symposium zal worden uitgelegd. Het programma bestaat dus uit drie onderdelen: een voorbereidende bijeenkomst op 28 augustus (online), het symposium op 8 september en de bespreking van de input van studenten ten behoeve van het policy paper.

Voorbereidende bijeenkomst: Online via MS Teams, 28 augustus 2023 van 10:00-11:00 uur. Deelnemers ontvangen ca. een week voor aanvang een deelnamelink.

Programma 8 september 2023:

13.00 inloop

13.30-14.00: lezing Prof. Seye Abimbola (University of Sydney)

14.00-14.30: lezing Dr Floor Haalboom (Erasmus Medisch Centrum)

14.30-15.00: lezing Prof. Rina Knoeff (Universiteit Groningen)

15.00-15.30: lezing Prof. Henk te Velde (Universiteit Leiden)

15.30-16.00: theepauze

16.00-16.30: nabeschouwing Dr Anja Schreijer (Pandemic Preparedness Center)

Daarna volgen nog de uitreiking van de G.A. Lindeboomprijs en de afscheidsrede van Frank Huisman

Leerdoelen:

Na deelname:

  • Hebben de studenten inzicht in de overeenkomsten en verschillen tussen pandemieën in heden en verleden;
  • Hebben de studenten inzicht in de sociaal-culturele (niet-medische) dimensie van een pandemie;
  • Zijn studenten in staat de vele dimensies van preventief gezondheidsbeleid te overzien en onderling te wegen;
  • Zijn studenten in staat deze geïntegreerde visie te verwerken in een beleidsadvies.

Beoordeling en opdrachten:

Vanzelfsprekend is de fysieke aanwezigheid bij zowel de voorbereidende bijeenkomst als het symposium een vereiste. Daarnaast schrijven deelnemers na afloop van het symposium een essay / verslag, bij wijze van bijdrage aan het beleidsadvies aan de Tweede Kamer (max. 1500 woorden). In het essay geeft de student er niet slechts blijk van de literatuur te hebben begrepen, maar doet hij/zij tevens verslag van het gepasseerde tijdens het symposium. Dit mondt uit in een beleidsadvies dat zodanig is geformuleerd dat het als zelfstandige bijdrage aan de parlementaire enquêtecommissie kan worden gelezen. De essays worden beoordeeld door Frank Huisman.

Literature:

  • Rosenberg, Ch., ‘Explaining epidemics’ in Idem, Explaining epidemics and other studies in the history of medicine (Cambridge University Press, 1992), 293-304
  • Charters, E. and K. Heitman, ‘How epidemics end’, Centaurus 63 (2021), 210-224
  • De Waal, F., ‘Following the science, following the script’ in Idem, New pandemics, old politics. Two hundred years of war on disease and its alternatives (Cambridge: Polity press, 2021), 1-20
  • Horton, R., ‘Covid-19 is not a pandemic’, in The Lancet 396 (2020b) 874
  • Huisman, F. and N. Tomes, ‘A world south-side up? Global health and the provicializing of Europe’, European journal for the history of medicine and health (2021), 195-212.

Studielast:

De 28 uur studielast (1 ECTS) is als volgt verdeeld:

  • Contacturen: 5 uur (1,5 uur voorbereidingsbijeenkomst + 3,5 uur symposium)
  • Lezen van de voorbereidende literatuur: 8 uur (62 pagina’s, zie hierboven)
  • Werken aan het essay: 15 uur (eindpaper, tevens bijdrage aan het beleidsadvies)

Register (9/15 spaces left)

Bookings are closed for this course.