Datum: 31 oktober 2014
Tijd: 13:00-17:00 uur, aansluitend borrel
Locatie: Bungehuis 0.15, Spuistraat 210 Amsterdam
Bedoeld voor: promovendi en research masterstudenten die zijn aangesloten bij het Huizinga Instituut of een van de andere onderzoekscholen op het gebied van de geesteswetenschappen
Studiepunten: 2 ECTS
Coördinatoren: Michiel van Groesen (UvA) en Lieke van Deinsen (RU)
Gastdocent: Peter Raedts (RU)
Maximum aantal deelnemers: 20
Aanmelden
Problematische periodisering
‘De periodisering van de geschiedenis is, hoewel onmisbaar, van ondergeschikt belang, altijd onnauwkeurig en zwevend, steeds tot zekere hoogte willekeurig. Kleurloze tijdperk-benamingen, ontleend aan uiterlijke en toevallige cesuren, zijn de verkieslijkste’.
Huizinga, Verzamelde werken. VII, 85.
Periodisering is een ondoorgrondelijk fenomeen: al vanaf het ontstaan van de geschiedschrijving worden periodebenamingen aangewend tot de systematisering van het bronnenmateriaal van de historicus. De ogenschijnlijke objectiviteit van termen als middeleeuwen en vroegmoderne of moderne tijd blijkt bij nader inzien sterk onderhevig aan de subjectieve invulling van de geschiedschrijver. Er zijn de afgelopen decennia dan ook diverse theoretische verhandelingen verschenen waarin het problematische karakter van periodisering verder wordt bestudeerd.
Dit atelier stelt periodiseren centraal vanuit een tweeledig perspectief. Ten eerste zal gekeken worden naar (recente) theorievorming en worden deelnemers uitgedaagd tot een discussie naar aanleiding van gelezen literatuur. Vervolgens zal de praktische implicatie van de opgedane kennis centraal staan en worden gekoppeld aan de individuele cultuurhistorische studies van de deelnemers.
Studiepunten en certificaten
Certificaten zijn na afloop van het atelier beschikbaar op aanvraag. De coördinatoren beslissen of de deelnemer heeft voldaan aan alle voorwaarden voor het ontvangen van ECTS. Richt je verzoek om een certificaat aan huizinga-fgw@uva.nl en vermeld ook het postadres waarop je het certificaat wilt ontvangen. NB: het certificaat zelf is niet geldig als ECTS, je dient het te verzilveren bij je lokale Graduate School.
Opdracht RMA-studenten
Schrijf een beschouwing van ca. 3000 woorden over de methodologische en inhoudelijke (on)mogelijkheden van periodisering toegepast op het (voorlopige) onderwerp van je scriptie of toekomstige promotievoorstel. Gebruik hiervoor de voorgeschreven literatuur; eventuele periodespecifieke aanvullingen en de op het atelier besproken thema’s.
Literatuur
- Piet Blaas, ‘Vorm geven aan de tijd. Over periodiseren’, in: M. Grever en H. Jansen (red.), De ongrijpbare tijd Temporaliteit en de constructie van het verleden, Publicaties van de Faculteit der Historische en Kunstwetenschappen. Maatschappijgeschiedenis 37 (Hilversum, 2001), 35-49.
- (herwerkte versie van)Peter Raedts, ‘Tussen oud en modern. De periodisering van de Middeleeuwen’, in: M. Grever en H. Jansen (red.), De ongrijpbare tijd Temporaliteit en de constructie van het verleden, Publicaties van de Faculteit der Historische en Kunstwetenschappen. Maatschappijgeschiedenis 37 (Hilversum, 2001), 49-63. (bijgeleverd in Word-document).
- Constantin Fasolt, ‘Hegel’s Ghost: Europe, the Reformation, and the Middle Ages.’ Viator 39 (2008), 345–86. (Te raadplegen via: http://home.uchicago.edu/~icon/written2/hegelsghost.pdf).
- Stephen Greenblatt, The Swerve: How the World became Modern. (Londen, 2011), 1-50.
- Jim Hinch, ‘Why Stephen Greenblatt is Wrong – and Why it Matters’. (Bespreking van Stephen Greenblatt, The Swerve (2011), te raadplegen via: https://lareviewofbooks.org/review/why-stephen-greenblatt-is-wrong-and-why-it-matters).